Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

Kamuoyunda Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) olarak bilinen 1.3.2023 tarihli ve 7438 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 3.3.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanun ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenen geçici maddeyle, ilgili mevzuata göre, kanunun yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunanlar, yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığına hak kazanabileceklerdir. Bu bağlamda, 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigorta girişi olan, prim gün sayısını ve sigortalılık süresini dolduran vatandaşlarımız yaş şartı aranmaksızın emeklilik hakkı elde edebileceklerdir.

Düzenleme ile birlikte 31/5/2006tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen geçici maddenin metni aşağıda belirtilmiştir:

“GEÇİCİ MADDE 95- Bu maddenin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması için talepte bulunanlardan 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendi, 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 2925 sayılı Kanunun geçici 2ncimaddesinin birinci fıkrasının (B) bendi ve 5434 sayılı Kanunun geçici 205 inci maddesi hükümlerine göre yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanırlar.Bu fıkra esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmaz ve geriye dönük hak talep edilemez.

Birinci fıkra kapsamında yaşlılık veya emekli aylığı talebinde bulunarak ilk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içerisinde en son çalışılan özel sektör işyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren bu Kanunun geçici 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanır.Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde, söz konusu sigortalıdan dolayı bu indirimden tekrar yararlanılamaz. Bu fıkrada yer alan indirimden, bu Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan diğer şartlar sağlanmak kaydıyla yararlanılır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından müştereken belirlenir.”

Yukarıda metni yer alan söz konusu geçici maddeye göre, 8 Eylül 1999 ve öncesinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan;

1-SSK (4-a) sigortalısı erkekler, 5.000 ila 5.975 prim günü (sigorta giriş tarihine göre kademeli olarak değişmektedir) ve 25 yıl sigortalılık süresi ile

2-SSK (4-a) sigortalısı kadınlar, 5.000 ila 5.975 prim günü (sigorta giriş tarihine göre kademeli olarak değişmektedir) ve 20 yıl sigortalılık süresi ile

3-Bağ-Kur (4-b) veya Emekli Sandığı (4-c) sigortalısı erkekler, 9.000 prim günü ile

4-Bağ-Kur (4-b) veya Emekli Sandığı (4-c) sigortalısı kadınlar, 7.200 prim günü ile

yaş şartı aranmaksızın yaşlılık/emeklilik aylığına hak kazanmaktadır.

Öte yandan, düzenleme ile kamuoyunda yaştan veya yaş haddinden emeklilik olarak bilinen uygulamada herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Buna göre, 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigorta girişi olup bu kapsama girenlerin emeklilik şartları;

1-SSK (4-a) sigortalısı erkekler için, 60 yaş, 3.600 prim günü ve 15 yıl sigortalılık süresi

2-SSK (4-a) sigortalısı kadınlar için, 58 yaş, 3.600 prim günü ve 15 yıl sigortalılık süresi

3-Bağ-Kur (4-b) sigortalısı erkekler için, 58 yaş, 5.400 prim günü ve 15 yıl sigortalılık süresi

4-Bağ-Kur (4-b) sigortalısı kadınlar için, 56 yaş, 5.400 prim günü ve 15 yıl sigortalılık süresi

5-Emekli Sandığı (4-c) sigortalısı kadın ve erkekler için, 61 yaş ve 5.400 gün prim günü

şeklindedir.

Düzenleme kapsamında yaşlılık aylığına hak kazanma şartlarını yerine getiren sigortalılar, Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) “Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi” ile şahsen, posta yoluyla (iadeli taahhütlü) veya e-Devlet (https://www.turkiye.gov.tr/sgk-tahsis-talep-taahhut-beyan) üzerinden başvuru yapabilirler.

3201 sayılı Kanun kapsamında yurtdışı hizmet borçlanması yapanların e-Devlet üzerinden başvuruda bulunmaları halinde, “3201 Sayılı Kanuna Göre Aylık Talebinde Bulunanlara Mahsus Beyan ve Taahhüt Belgesi” ve güncel hizmet belgesini ayrıca posta yoluyla (iadeli taahhütlü) ilgili SGK İl veya Merkez Müdürlüklerine göndermeleri gerekmektedir.

Konu hakkında daha ayrıntılı bilgiler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliğimizden (strazburg@csgb.gov.tr) alınabilir.

Bilgilerine sunulur.